ДСБ ШЖҚ «Фтизиопульмонология орталығы» КМК-да 18-қаңтар 2023 жылы «Медициналық этика» және «деонтология» тақырыбында семинар-сабақ өтті. Семинарды 1 өкпе-туберкулез бөлімінің аға мейірбикесі Гүлжанар Сапарбаева өткізді. Семинарға 21 адам қатысты.
Кез келген мамандық белгілі бір этикалық нормалар мен мінез-құлық ережелерінің болуымен сипатталады. Медицина саласында этика мен деонтологияны сақтау әсіресе маңызды.
Этика – бұл қоғамда оның дамуының белгілі бір кезеңінде қабылданған мінез-құлық қағидалары мен нормаларының жиынтығы ретінде анықтауға болатын мораль туралы ғылым. Медициналық этика ондаған жылдар бойы қалыптасқан. Біздің эрамызға дейінгі 1500 ж. e. Ежелгі Үндістанда дәрігерлер өз мамандығына кіріскенде ант берді. Бүгінде дүние жүзіндегі дәрігерлер қабылдайтын көптеген медициналық анттардың негізінде шамамен 2400 жыл бойы белгілі Гиппократ анты жатыр, өйткені онда «заман өзгертпейтін мәңгілік шындық» бар.
Деонтология - бұл белгілі бір жағдайда қалай әрекет ету керек және қалай әрекет етпеу керектігі туралы пайымдау. Медициналық деонтология дәрігер мен науқастың, дәрігер мен науқастың туыстарының, медицина қызметкерлерінің бір-бірімен өзара қарым-қатынасына байланысты әртүрлі мәселелерді қамтиды. Медицина қызметкерінің моральдық жауапкершілігі медициналық этиканың барлық қағидаларын сақтауды білдіреді. Дәрігердің, орта және кіші медициналық персонал өкілдерінің қате диагнозы, емі, мінез-құлқы, сөйлеген сөзі пациенттердің физикалық және моральдық азап шегуіне әкелуі мүмкін. Медицина қызметкерінің медициналық құпияны жария ету, медициналық көмек көрсетуден бас тарту, жеке өмірге қол сұғылмаушылықты бұзу және т.б. сияқты әрекеттеріне жол берілмейді.
Науқасқа күтім жасау, басқалармен қатар, онымен қарым-қатынас жасаудың белгілі бір ережелерін сақтауды қамтиды. Науқас адамдар жиі қозғыш, тітіркенгіш, тез ашуланшақ, кейде керісінше күйзеліске түсіп, немқұрайлы болатынын есте ұстаған жөн. Мұндай науқастарға күтім жасау кезінде барынша назар аудару, оларды тыныштандыру, режимді сақтау, тұрақты дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету қажеттілігін түсіндіру, олардың қалпына келу және олардың жағдайын жақсарту мүмкіндігіне сендіру маңызды. Науқастармен сөйлескенде өте сақ болу керек. Науқастарды тексеру нәтижелерін телефон арқылы хабарлауға болмайды.
Күнделікті жұмыста және науқасқа күтім жасауды жүзеге асыруда барлық медицина қызметкерлерінен, мейірбике болсын, тәртіп қызметкері болсын, ауруханада дәрігерлік тәжірибе алып жатқан студент болсын, сезімталдық, жауаптылық, мейірімділік, қамқорлық, назар аудару сияқты адами қасиеттер талап етіледі. Медицина қызметкерлері көбінесе жағдайы ауыр, өзгеге де, өзіне де масыл болған, зәр және нәжіс ұстамаулары бар науқастарға ем және күтім жасап, күніне бірнеше рет зығыр ауыстырып, науқастарды қасықпен тамақтандырады. Осындай науқастарға күтім жасау үлкен шыдамдылықты, әдептілік пен жанашырлықты қажет етеді.