Алматы қаласында 2023 жылдың 17 - 18 мамыры аралығында «Био-Хим Прибор» ЖШС ұйымдастыруымен Қоғамдық денсаулық сақтау басқармасының қатысуымен туберкулез проблемалары бойынша ғылыми-практикалық конференция өтуде.
Конференцияға БМКК ұйымдарының басшылары, фтизиатрлар, Алматы қаласы Фтизиопульмонология орталығының зертханалық қызметінің мамандары қатысып отыр.
Конференцияның мақсаты: мамандардың білімін арттыру, IGRA тесттерін қолдану әдістемесімен таныстыру, елімізде туберкулезді жою стратегиясы бойынша шараларды жетілдіру.
Конференцияда төмендегі тақырыптар бойынша баяндамалар талқыланбақшы:
- «2025 жылға дейін ДДҰ-ның туберкулезді тоқтату бағдарламасы аясында туберкулездің алдын алу және диагностикадағы IGRA сынақтарының артықшылықтары жасырын туберкулез инфекциясы» тақырыбында- туберкулез және жұқпалы аурулар саласындағы халықаралық маман Владислав Николаевский - Director, TB and Infectionus Diseases Medical, Affairs,
-. «Қазақстан Республикасындағы туберкулездің эпидемиологиясы» тақырыбы бойынша
қоғамдық денсаулық сақтау басқармасының бас штаттан тыс фтизиатр дәрігері, Алматы қаласы фтизиопульмонология орталығының директоры Ж .А. Сапиева
Алматы қаласы бойынша 5 жылдағы туберкулез бойынша негізгі эпидемиологиялық көрсеткіштердің динамикасы 2019 жылғы туберкулезбен сырқаттанушылық көрсеткішімен салыстырғанда 2023 жылға экстраполяция бойынша Алматы қаласында туберкулезбен сырқаттанушылық көрсеткіші төмен, сондықтан 2019 ж. туберкулезбен ауыру деңгейі 33,6 құрады, осы кезеңде 100 мың тұрғынға шаққанда 27,6%- дан 17,9%-ға төмендеді.
Бұл 2020-2022 жылдар кезеңінде коронавирустық инфекциялардың пандемиясына байланысты туберкулезді профилактикалық және бағыттау әдісімен анықтау белсенділігі айтарлықтай төмендегенін көрсетеді.
Дәл осындай динамика туберкулездің таралуы бойынша да байқалады, мұнда біз жаңадан анықталған туберкулезбен ауыратындардың санын ғана емес, сонымен қатар туберкулездің қайталанатын жағдайларын да ескереміз.
Туберкулездің таралу деңгейі 2019 жылмен салыстырғанда 22,6%-ға, 100 мың халыққа шаққанда 43,4-тен 33,6%-ға төмендеді.
«Туберкулездің алдын алу жөніндегі іс-шараларды өткізу қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 30 қарашадағы № 214 бұйрығына сәйкес қалада туберкулез инфекциясын анықтау бойынша іс-шаралар жүргізілуде.
Туберкулез инфекциясы - белсенді туберкулез белгілерінсіз Mycobacterium tuberculosis антигендерімен ынталандыруға тұрақты иммундық жауаптың күйі;
Туберкулезді жұқтыру мүмкіндігі жоғары мынадай тексеріледі:
1) АИТВ жұқтырған ересектер мен балалар;
2) АИТВ статусына қарамастан байланыстағы адамдар;
3) туберкулез бойынша жоғары қауіп тобына жататын адамдар: ісік некрозының факторлары-а тежегіштерімен (бұдан әрі – ТНФ-а) терапияны бастаған, иммуносупрессиялық ем алатын (глюкокортикоидтар, цитостатиктер және басқалар), диализдегі, органдарды трансплантациялауға дайындалатын адамдар. немесе гематологиялық трансплантация , силикозбен ауыратын науқастар; қант диабеті, бронх-өкпе жүйесінің спецификалық емес аурулары, дұрыс тамақтанбау (дене салмағының жетіспеушілігі ) бойынша диспансерлік есепте тұрған балалар;
АИТВ-инфекциясы, мүгедектер; ата-анасы АИТВ жұқтырған, бас бостандығынан айыру орындарындағы, алкогольді асыра пайдаланатын, нашақорлықпен ауыратын, тұрмыс деңгейі төмен, көшіп-қонушылардың балалары; БЦЖ вакцинасымен егілмеген, 2 айдан асқан балалар және дамымаған вакцинация белгісі бар балалар.
Алматы қаласында туберкулезді жою мақсатында келесі іс-шаралар жоспарланған:
Қазақстан Республикасының фтизиопульмонологиялық қызметін дамытудың 2023-2025 жылдарға арналған кешенді жоспарын іске асыру жөніндегі Жол картасын іске асыру аясындағы негізгі іс-шаралар;
-БМКК мамандарын туберкулезді ерте анықтау мәселелері бойынша оқыту;
 ҮЕҰ-мен негізгі популяциялар мен емдеу кемшіліктері бойынша жұмыс істеу;
 Жасырын туберкулез инфекциясы (ЖТИ) бар адамдарды профилактикалық емдеумен қамтуды арттыру бойынша БМКК жұмыс жүргізу;
 Индикаторлар бойынша БМКК тиімділігін бақылауды және бағалауды жалғастыру (қашықтықтан және орнында);
 Туберкулезге шалдығу қаупі жоғары адамдар тобы бойынша ҚАЖД , ЖИТС орталығы, денсаулық сақтау орталығы, полиция департаментімен тығыз ынтымақтастық;
-«Zero TB cities» серіктестігі аясында жұмысты жалғастыру.
Сондай-ақ , Алматы қаласы Қоғамдық денсаулық сақтау департаментінің емдеу-алдын алу бөлімінің меңгерушісі Л. Т. Иманғалиева «Қазақстан Республикасында жасырын туберкулез инфекциясын диагностикалау және емдеу бойынша ұсыныстар» тақырыбы тыңдалуда.
Ғылыми-тәжірибелік конференция барысында жасырын туберкулез инфекциясын диагностикалаудың өзекті мәселелері, заманауи диагностикалық әдістерді қолдануды кеңейту және профилактикалық емдеудің халықаралық тәжірибесі талқылануда.